a - a a +

Zwangerschap van maand tot maand

Maand 1

De zwangerschap wordt geteld vanaf de 1e dag van je laatste menstruatie. Vanaf het moment dat de eicel bevrucht wordt door een zaadcel begint direct een proces waarin cellen zich in snel tempo meerdere malen delen. In de 4e week komt het trosje cellen in de baarmoeder waar het zich verder deelt. Zes tot zeven dagen na de bevruchting nestelt het trosje cellen zich in de baarmoederwand. Een deel van de cellen gaat de baby vormen, een deel de vliezen en een deel de placenta (moederkoek). Welk geslacht de baby gaat krijgen, de haarkleur, bloedgroep e.d. ligt nu allemaal al vast. Tegen het einde van de eerste maand is het bolletje met cellen bijna zo groot als een rijstkorrel. Terwijl je zelf waarschijnlijk nog niet weet dat je zwanger bent wordt er binnen in je buik al heel veel werk verzet.

Maand 2

Baby
De celdeling gaat in een snel tempo door. In de eerste twee maanden worden alle lichaamsdelen en organen aangelegd. Het hoofd heeft bij de ontwikkeling duidelijk een voorsprong op de rest van het lichaam. In de 8e week ontwikkelen zich de smaakpapillen in de tong en in de kaken vormen zich de 20 melktandjes. In week 7 zijn er al armpjes en beentjes zichtbaar. De tenen en vingers komen wat later. In de 5e-6e week begint het hartje te kloppen. In de 8e-10e week wordt het kloppen van het hartje hoorbaar. Orgaanfuncties komen op gang en de hersenen beginnen te functioneren. De geslachtsorganen zijn op hun plaats in de onderbuik aanwezig. De lengte van de "baby" is bij 5 weken 7.5 mm en bij 11-12 weken 45 mm. Het gewicht is dan ongeveer 3,5 gram.

Moeder
De hormonen razen door je lichaam. Je voelt je heel anders. Je stofwisseling gaat sneller en je hart pompt meer bloed rond. Door alle veranderingen in je lichaam wordt je overvallen door vermoeidheid. Door de hormonen kunnen je borsten pijnlijk zijn, of je kunt zomaar in huilen uitbarsten. Je moet vaker plassen en je kunt last hebben van de bekende "ochtendmisselijkheid". Omdat maag en darmen langzamer gaan werken door de hormonen kun je last hebben van obstipatie. Je smaak verandert. Koffie kan ineens tegenstaan en van de geur van vlees bakken kun je ineens misselijk worden. Elke vrouw is echter anders. De één zal meer klachten hebben dan de ander. Er zijn vrouwen die zich nog nooit zo goed gevoeld hebben dan wanneer ze zwanger zijn. Wat belangrijk is: pas je aan alle veranderingen aan. Luister goed naar je lichaam. Leef gezond, maak tijd vrij voor jezelf en voor elkaar en neem voldoende rust.

Maand 3

Baby
Het hoofdje krijgt in deze maand een ronde vorm. Armen en benen maken al bewegingen. Deze bewegingen zijn echter voor jou nog niet voelbaar. De vingers en tenen krijgen nageltjes. De handjes kunnen een vuistje maken. Het hoofd krijgt al een beetje een gezichtje. De mond kan open en dicht en de baby probeert al zijn duim te zoeken om erop te zuigen. Je baby grijpt met de handjes en rekt zich af en toe uit. De baby slikt al kleine beetjes vruchtwater. De huid bedekt zich met donshaartjes, die tot ongeveer de 37e week blijven zitten. De lengtegroei van je baby neemt vanaf deze maand af van ongeveer 2 naar 1 cm per week en dat zal een hele tijd zo blijven. Het gewicht daarentegen verdubbelt in 4 weken. In week 14 is je baby ongeveer 9 cm en weegt 54 gram.

Moeder
In de 3e maand komt steeds meer het besef dat je zwanger bent. De onzekere 12 weken zijn voorbij. Iedereen mag weten dat je zwanger bent. Sommige vrouwen merken dat ze al een "buikje" krijgen. Je kunt een vermoeiende pijn hebben in rug en liezen, veroorzaakt door trek aan de ophangbanden van de baarmoeder. Je borsten worden zwaarder omdat de melkklieren zich ontwikkelen en de tepelhof wordt groter en donkerder. Draag een goed steunende BH. Wanneer je last hebt van je maag pas dan op met prikkelende voedingsstoffen, zoals koffie, cola en kruiden maar ook voor gasvormende voedingsstoffen zoals kool, ui en spruitjes. Let verder goed op je lichaamshouding, dit voorkomt rugklachten.

Maand 4

Baby
De baby is volop in beweging in je buik: armen en benen buigen en strekken, de tenen krommen, zuigen, slikken, kortom de baby is flink aan het trimmen en erg druk. De huid wordt bedekt met vernix (een wasachtige laag) zodat de baby nog lange tijd in het vruchtwater kan "zwemmen" zonder dat de huid verweekt. Het netvlies van de ogen begint lichtgevoelig te worden. Aan het eind van de 4e maand kan de baby zelfs geluiden horen. In eerste instantie hoort de baby alleen de geluiden binnen de baarmoeder maar langzaam aan kan het ook hardere geluiden van buiten de baarmoeder gaan horen. Het hartje slaat ongeveer 110-160 keer/minuut en is uitwendig goed te horen. Aan het einde van de 4e maand is de baby ongeveer 15 cm lang en weegt 200 gram.

Moeder
Bij de meeste vrouwen is de misselijkheid en de extreme vermoeidheid voorbij. Je voelt je super! Mocht je nog willen/moeten klussen dan is dit waarschijnlijk de beste tijd. Na deze maand begint je buik flink te groeien en wordt alles wat minder makkelijk. Door het snel groter worden van je baarmoeder voel je af en toe steken in je zij en onderbuik. Dit is normaal. Veel zwangeren hebben last van kramp in de benen vooral bij koud weer en 's nachts. Je kunt ook last hebben van neusbloedingen en bloedend tandvlees. Door hormonen en uitrekken van de huid ontstaan de bekende rood-blauwe strepen(striae) op de buik, benen en borsten. Ook kunnen er bruine vlekken in je gezicht ontstaan. Door alle veranderingen in je lichaam kun je meer emotioneel zijn dan voor de zwangerschap. Ineens moet je huilen om de meest rare dingen. Al deze klachten komen door de zwangerschap en gaan vanzelf weer over. Geen vrouw is hetzelfde. Er zijn vrouwen die helemaal geen klachten hebben. Mocht je ergens last van hebben en je daarover ongerust maken, neem dan contact op met je verloskundige.

Maand 5

Baby
Deze maand kun je met de baby communiceren. De baby hoort al een heleboel geluiden, o.a. jouw hartslag en stem. De baby zal reageren op muziek en lawaai. Een liedje dat je nu vaak zingt, zal de baby herkennen wanneer hij geboren is. In deze maand ontwikkeld de baby een duidelijk slaap-waakritme. Het slapen overheerst, de baby is slechts korte periodes wakker. Wanneer de baby wakker is, is hij zeer actief. Aangezien er nog ruimte genoeg is in de baarmoeder kunnen beentjes en armpjes volop bewegen. Er worden zelfs salto's gemaakt in je buik. De baby ontwikkeld eveneens al zijn favoriete slaaphouding. Deze houding zal nadat de baby geboren is, dan ook vaak zijn favoriete slaaphouding zijn. Rond de 21e week begint de schilklier het schildklierhormoon te produceren. Dit hormoon stimuleert de groei. De donshaartjes op de huid maken plaats voor wat grovere haartjes. De meeste haartjes zijn verdwenen wanneer de baby geboren wordt. Rond de 23e week is de grijpreflex voldoende ontwikkelt. De baby kan bijvoorbeeld zijn teentjes vastpakken. De baby groeit nog steeds razend snel. Aan het eind van de 5e maand is de baby ongeveer 22 cm en weegt 650 gram.

Moeder
Je gaat deze maand een heel bijzonder moment ervaren: je gaat de bewegingen van je kind voelen. Wanneer je zwanger bent van je 1e kindje voel je meestal tussen de 20e -24e week leven. Wanneer je al een kindje hebt kun je al leven voelen bij 18-20 weken (je weet immers "wat" je voelen moet). De meeste moeders beschrijven het gevoel als vlinders in je buik of een kriebelig gevoel in je buik voelen. Naarmate de zwangerschap vordert worden de bewegingen steeds krachtiger voelbaar. Op een gegeven moment is ook aan de buitenkant van je buik zichtbaar dat je baby zich met de voetjes afzet. Geweldig om te ervaren, ook voor je partner. Al je organen zijn gedurende de zwangerschap actiever dan normaal. Je kunt meer gaan transpireren, moet vaker plassen en je kunt klachten hebben van verstopping, maagzuur, duizeligheid en kortademigheid. Hele lastige kwalen maar allemaal niet ernstig. Denk goed aan jezelf en neem geregeld rust. Bespreek je klachten met je verloskundige. Geniet van je groeiende buik. Ga leuke zwangerschapskleding kopen.

Maand 6

Baby
De baby heeft inmiddels een menselijk gezichtje en houdt de ogen af en toe open. Baby's worden meestal geboren met blauwe ogen. Enkele weken/maanden na de geboorte krijgen de ogen pas hun definitieve kleur. De wenkbrauwen en wimpers zijn aanwezig. Het gehoor is volledig ontwikkelt en zintuigen zoals "voelen" zijn in ontwikkeling. Je baby krijgt al een eigen karakter. Wanneer de baby erg druk is en veel beweegt in je buik zal hij na de geboorte vaak ook een actieve baby zijn. Er zijn baby's die 's nachts heel actief zijn en overdag niet of andersom. Vaak zie je dit patroon na de geboorte terug. Let er maar eens op. De baby wordt steeds groter en ligt  in elkaar gedoken in de baarmoeder. De nog vrije ruimte wordt helemaal benut. De groei van de baby kan nu goed worden beoordeelt door echometingen. De baby weegt aan het eind van de 6e maand ongeveer 1200 gram, een derde van het geboortegewicht. Het gewicht is echter sterk afhankelijk van lengte en lichaamsbouw van de ouders. De lengte is aan het einde van deze maand ongeveer 28 cm.

Moeder
Het groter worden van de baarmoeder geeft extra druk op de aderen, o.a. van de benen. Het gevolg kan zijn het ontstaan van spataderen. Verander vaak van houding. Zijn de spataderen erg hinderlijk overleg dan met je verloskundige. Wanneer je moe bent of hard aan het werk, dan wordt soms je hele buik keihard ("harde buik"). Dit is nog geen wee, maar een reactie van de baarmoeder. Het is vaak wel een teken dat je het wat rustiger aan moet doen. Wanneer de harde buiken geregeld terugkomen en pijnlijk zijn neem dan contact op met je verloskundige. Jouw partner kan rond de 25e week proberen de hartslag van jullie baby te horen door tegen de buik aan te luisteren via een wc-rolletje. Luister ongeveer 10 cm onder de navel. Probeer ook samen rond de 27e week contact met je baby te krijgen. Leg een warme hand of de wang van je partner op jouw buik. Op een gegeven moment merk je dat de baby tegen de warme plek aan gaat liggen. Doe dit geregeld op een vast tijdstip en probeer daarbij goed te ontspannen. Je zult merken dat je baby gaat reageren.

Maand 7

Baby
"De baby is levensvatbaar"
De baby kan zien, horen, proeven en voelen. Door het onderhuidse vet en de rondere vormen krijgt de baby steeds meer het uiterlijk van een baby. De baby blijft binnenkort ondersteboven met zijn hoofd in je bekken liggen (hoofdligging), m.n. bij een eerste kind. Wanneer je al eerder bevallen bent gebeurd dit later. De baby bepaalt alleen zijn ligging, hij ligt nog niet "vast" in het bekken. Wanneer de baby "verkeerd" ligt, dus een afwijkende ligging aanneemt, dan zal de verloskundige je doorsturen naar de gynaecoloog. Bijna alle organen van de baby zijn aangelegd en rijp, behalve de longen van de baby. Dat is ook de reden dat wanneer de baby nu geboren zou worden een couveuse nodig is. Ook kan de baby zichzelf buiten de baarmoeder niet warm houden en is de baby erg gevoelig voor infecties. Aan het eind van de 7e maand is de baby ongeveer 35 cm en weegt 1900 gram.

Moeder
Het wordt "echt". Je omvang neemt toe en je buik begint af en toe al aardig in de weg te zitten. Bukken wordt moeilijker en je kunt vaak niet meer lekker liggen. Je baby krijgt sterke benen en trapt je waar hij kan, vooral 's nachts. Je kunt pijn in de rug hebben of gezwollen enkels. Deze maand gaan de meeste zwangere vrouwen voor het eerst naar zwangerschapsgym (doorklik zwangerschapsgym). Hier leer je o.a. om goed met je "veranderde" lichaam om te gaan. In deze maand kun je ervaren wat een "wee" is. De baarmoeder wordt keihard (beginnend vlak onder de maag langzaam naar onderen trekkend). Daarna trekt de pijn weg. De samentrekkingen van de baarmoeder treedt onregelmatig op en worden ook wel "oefenweeën" genoemd. Gebeurd dit echter met regelmaat of vertrouw je het niet, neem dan contact met je verloskundige op. Je borsten bevatten al wat melk, soms komt er al iets uit je borsten. Dit is de eerste melk en wordt "colostrum" genoemd. Je baarmoeder reikt nu tot een handbreedte onder je borstbeen. Hierdoor kun je kortademig zijn bij inspanning. Dit zal de komende maanden erger worden. Houdt hier rekening mee en pas je werkzaamheden aan.

Maand 8

Baby
De baby groeit enorm snel. Zijn stofwisseling werkt optimaal. Door de snelle groei van de baby wordt de beschikbare ruimte minder. De baby zal zich minder vaak en minder krachtig kunnen bewegen. De baby ligt met opgetrokken beentjes in de baarmoeder en zal deze maand gaan indalen ("vast" gaan liggen in het bekken). Aan het eind van de 8e maand neemt de baby definitief de houding aan waarin hij straks geboren gaat worden. Normaal gesproken is dat ondersteboven met het hoofdje naar beneden. Vanaf week 33 begint de baby zijn donshaartjes die over zijn lichaam zitten te verliezen. De huid wordt roze in plaats van rood. De longetjes beginnen langzaamaan rijp te worden. Aan het eind van de 8e maand is de baby ongeveer 43 cm en weegt 2900 gram.

Moeder
Het aftellen is begonnen. Misschien heb je al verlof of krijg je binnenkort verlof. Doordat de baby flink groeit en dus minder ruimte heeft in de baarmoeder zul je je baby minder vaak voelen bewegen. Dit is normaal. Ben je echter ongerust, bel dan je verloskundige. Wanneer je een eerste kindje krijgt kun je het indalen van je baby merken doordat jouw maag meer ruimte krijgt. Krijg je deze maand last van dikke handen en voeten neem dan contact op met je verloskundige. De oefenweeën kunnen in deze maand vaker voorkomen. Echter ook nu geldt nog komen ze regelmatig met korte tussenpozen; raadpleeg je verloskundige.

Maand 9

Baby
De baby is zo goed als klaar om geboren te worden. De schedel van de baby vormt nog geen aansluitend geheel. Er is ruimte tussen de schedelnaden. Dit is nodig om de bevalling (de uitdrijving) goed te laten verlopen. Van het donzen vachtje dat de baby de afgelopen maanden had is weinig over. De huid is wat minder rimpelig, de baby is lekker mollig. Aan het eind van de 9e maand is de baby ongeveer 50 cm en weegt 3400 gram.

 

Moeder
Ondanks de dikke buik wil je plotseling stoffen en poetsen. Je krijgt een soort van schoonmaakwoede, de bekende "nesteldrang". Maand 9 is een spannende maand. De grote vraag is: wanneer gaat de bevalling beginnen?
Normaal gesproken beval je in de 40e week. Dit kan echter eerder of later zijn. Hoe de bevalling zich aankondigt is ook een verrassing. Belangrijk is deze maand voldoende rust te nemen zodat je uitgerust aan de bevalling kunt beginnen. Heb je telefoonnummer van je man, de verloskundige en van ons bij de hand? Staat het ziekenhuiskoffertje klaar? Loop deze maand nogmaals rustig alles bij langs wat er geregeld moet zijn wanneer de bevalling zich aankondigt.